Hun khirh leh hun harsa kan tawh lai, tuboh leh do lung inkara kan awm lai, kum 20 chuang rambuai kan ni a, kan hnam Pasatha te leh India Sorkar in, remna thuthlung an ziak a, he remna hi Mizo te tan chuan a hlu hle a ni. Remna Ni hi a hlut tur angin kan hlut lo sawt hle a, kan remna ni hi a hlutzia thangthar ten hriat zel a tha kan ti a Remna Ni hi hmang kan ni. Remna Ni hi kan hnam pasaltha ten thisen a an leichhuah a ni a, Remna nei tur hian Mizo thalai thisen tamtak a luang a ni. Remna Ni hi Remna Ni a nih ang ngeiin tun atang chuan Politics a in sawisel nan te hmang tawh lo ila, vawiina Political Party aiawh a thusawi tur zawng zawng pawh kan ngen lawk duh chu midang sawichhiat nan leh sawisel nana hmang lo hram turin kan in ngen lawk a ni. Vawiina kan thupui - 'Remna rah-hmasawnna' lam hawi a thusawi turin kan in beisei a ni.



Chawimawi te chungchang:
Vawiin Remna Ni ah hian remna leh muanna kan neih theih nan a thawhhlawk te kan chawimwi dawn a chung te chu: Pu Lalduhoma, Rev. Dr. Zairema, Rev. Dr. Lalgurauva Ralte, Rev. Dr. HS. Luaia te an ni. Remna leh muana kan neih theih nana thawhhlawk mi thahnem tak an awm tih thangthar ten kan hriat belh zel a. Remna Ni hi kum tin hman tura ruahman a nih tawh avangin kumin atan chuan heng mite hi tih leh phawt nise la kan ti a, a in tah tawl a tih zel tura ruahman a ni.
Zoram hi kan pi leh pute hun atangin tuma awpna hnuaia awm kan ni ngai lo a, mahni a ro inrelin Lal neiin kan awm a khatih hun laia Lal te khan mahni khua theuh a rorel in an khua leh tui tana tha tur anmahniin an in rel a tuma awpna hnuaiah an awm ngai lo a ni. Kan pi leh pu te khan an ram chin ni a an hriat kha an hauh nasa hle thin a. A tawi zawngin sawi ila, kum 1890/1891 vel atang khan kan Lal te khan theihtawp chhuahin bei thin mahse British chuan Mizoram pum deuh thaw chu Sipai chakna hmangin min lo awp tan ta a, Mizo te chu British awpna hnuaiah kan lo awm ta a, a then Burma ramah, a then East Pakistan(Bangladesh) ah, British in min awp lai pawh khan India mi anga min ngai lo a Excluded Area(Huam ve loh ram) min ti a ni.

Hun a lo kal zel a, Bristish sorkar chu chhan hrang hrang avanga kehdarh in Kumpinu Sorkar kan tih kha ram hrang hrangah thendarh a lo ni ta a. India a lo indang a, chutiang bawkin Burma leh Pakistan te pawh ram hrang an lo ni a. Mizote pawh tuma awpna hnuaia awm lo in kan mi hmasa ten mahni a inrelbawl ai chuan tiin India awpna hnuaiah kan lo awm ta a. Tichuan kum 1952-ah Mizoram pawh Assam state hnuaia Autonomous District Council niin kan awm ve tan ta a, Political party te lo ding chho ve zelin Mizo Lal te kha an hun a lo tawp ta a Lal nei tawh lo in mipui thlan lalna ram democracy chu kan lo hmang chho ve tan ta a ni. Autonomous District Council hruaitute thlangin kan District council hruaitute rorelna hnuaiah kan ram chu a kal chho ve ta a ni.

Kum 1959 ah chuan Mizoram-ah Mautam tam a lo thleng ta a, ei leh in tur nei mumal lo in kan lo awm ta a, ti chuan Mizo te ei tur nei lo tanpuitu pawl Mizo National Famine Front chu Pu Laldenga hoin din a lo ni a. Ti chuan Mizo National Famine Front chu ni 22 October 1961 ah chuan Mizo National Front(MNF) ti a ti dang lamin Political Party ah leh a ni ta a an Party in a tum ber ni a lang chu Zofate rorelna hrang nei a awm a India hnuaia independence sual a ni. Ti chuan inbuatsaih chho zelin ni 1, March 1966 khan Mizoram ah Independence puan a ni a. Kan hnam pasaltha ten zalenna sualin an lo rammu tan ta a ni. Independence puan a nih khan Mizoram chhunga India sipai hmun hrang hranga awm te, hnam pasaltha te khan an hual a an theih ang angin an bei ve a India sipai camp thenkhat te phei chu hnehin an la nghe nghe a ni. March ni 5, 1966 phei kha chuan India in a khua leh tui te chunga a la tih ngai miah loh in Aizawl khawpui leh Mizoram hmun hrang hrang chu Jet fighter hmanga Bomb thlakin beih kan ni a. In te, dawr te Bomb khan a tidarhin a ti kang vek a, nunau an tlanchhia a Aizawl an chhuahsan a. Mizoram chuan hunthim, hun hreawm a lo hmachhawn chho tan ta a ni. Vai Sipai tlawn ngai bawk, kan hnam Pasalthate tih lungawiloh hlau bawkin kan nu leh pa, kan pi leh pute kha an awm a dolung leh tuboh inkara awm ang kha an ni a, khami hun lai kha ngaihtuah hian a hreawm dawn hle a ni.

Tichuan, Mizoram chu rambuai kan lo ni ta a ni. Rambuai kan nih chhung khan India Sorkar(Vai Sipai) te khan kan pi leh pu, kan nu leh pate kha an ti rethei em em a, an khua te an hal sak a, an buhfai te an halsak a, Mizo nula te min pawngsual sak a, Lo neih theih a ni lo a, buhfai ei tur pawh nei loin an awm a, Bahra te, Rawtuai te, Bal te leh Vaimim te chaw ah an ring thin a ni. Kan pi leh pu, kan nu leh pa te hi India Sorkar(Vai Sipai) te khan ei tur nei loin an siam a ni. Kum 1967 kum tawp lama phei chuan khua an sawikhawm sak a, an chhuahsan khua a piang kha hal sak nghal zel an ni a, Curfew puan a ni a, pawn chhuah te khap a ni. Rambuai kum 20 chhung khan kan pi leh pu, kan nu leh pa te khan India Sorkar(Vai Sipai) kut kha an tuar nasa em em mai a. Vawiina ka sawi duh chu kan pi leh pu, kan nu leh pa te tawrhna kha Mizo thalaite hian kan la theihnghilh lo a, kan la hre reng a ni tih hi India hian min lo hriatsak se ka duh hle mai.

Tichuan Kohhran hruaitute, MZP hruaitute, Political Party hrang hrang te leh mi thahnem ngai te hmalakna avangin leh Pathian hnena Mizo mipui kan tawngtai Pathianin kan dilna min tihhlawhtlin tir a, ni 30th June 1986 ah kan hnam Pasaltha te leh India Sorkar chuan remna thuthung an lo ziak ta a ni. Remna ziah a nih zan chuan rual u ten an sawi thin a, Mizoram pum hi a nghing a nimai, kan lawm a ni an ti tawp mai a ni. Vawiina Kan kan sawi duh pakhat chu, kan ram tana Zalenna sualtute, kan hnam Pasaltha te khan mahni a ro inrelna neih duhna thinlung an put vangin MZP chuan kan chhuang hle a, zalenna an sual tak tak a ni. Mizoramin zalenna a sualna chhan hi kawhmawh bawl vang emaw sual vang hrim hrim a sual kan ni lova, zalenna tluantlin min awmbet tute atanga neih kan duhna avanga zalenna suak kan ni. Rambuai laia kan tawrhnate kha mi thenkhatin sawinep tum mah se, sawinep theih a ni lo a, a nep thei chuang bawk lo a ni. Remna Ni hi Zofaten hnam anga kan dinchhuah theih na tura inpumkhat nan leh tanrual nan hman phah ila, chu chuan Remna rah- hmasawnna ropui tak min thlen ngei ang.

Zofate hi Pathian in min la zawm khawm ang a, rem a tih hunah rorelna pakhat hnuaiah kan la awm ngei kan beisei tlat a. Zofate hi engtik ni ah emaw chuan ram rorelna pakhat hnuaiah awmin zalenna meichher hi kan la chhi dawn a ni. MZP in a ngaih pawimawh ber chu kan ram leh hnam himna leh Zofate inkara inlungrualna leh inunauna tha a awm hi a ni a, kan hnam history-a ni chhinchhiahtlak kan neih hi theihnghilh mai lo va, Remna Ni hian kan ram leh hnam hmangaihna rilru thar min put tirin Zofate thinlungah zalenna leh remna leh muanna hlutzia a tharin min hriat chhuah tir fo rawh se tih hi Mizo Zirlai Pawl duh dan chu a ni a.

Kan ramin Remna leh muana kan neih hi a hlu hle a, hetih lai hian kan ram remna leh muanna tih chhiat tum kan chhehvel ah thahnem tak an awm a, a bik takin Chakma leh Tuikuk ten min nek reng a, min tibuai ve reng bawk a ni. Zofate chanvo min chuhpui thin a, Mizo zirlaite quota an rawn chuh ve reng thin a. A ram leilung fa Mizo zirlaite chanvo hi hnamdang kuta pek kan rem ti ngai dawn lo a, Chakma leh Tuikuk te nen hian huang khata awm hi kan duh ngai dawn lo a, Mizo zirlaite chanvo humhalh tur hian MZP chuan a theihna zawng zawngin hma a la zel dawn a ni.

Remna Ni 2019 hmannaa MZP president thusawi tlangpui.